Suid-Afrikaners herdenk 10 jaar sedert Mandela se heengaan

Met muurskilderye van sy glimlaggende gesig wat steeds baie geboue bedek, het Suid-Afrikaners Dinsdag 10 jaar sedert die dood van Nelson Mandela gevier met ‘n mengsel van verlange na sy integriteit en teleurstelling oor wat sedertdien gebeur het.

Terwyl geen amptelike seremonies beplan is om Suid-Afrika se eerste swart president te herroep nie, het baie mense gedink aan die leier wat in 1991 uit die tronk gekom het om apartheid te beëindig.

LEES OOK: Balju kom by Luthuli-huis aan om beslag te lê op ANC-bates

Mede-Nobelpryswenner Malala Yousafzai sou laat Dinsdag ‘n lesing vir die Mandela-stigting gee.

Mandela, wat op die ouderdom van 95 gesterf het ná ‘n lang siekbed, het trots en hoop gebring na ‘n land wat verskeur is deur meer as vier dekades van onderdrukkende wit minderheidsregering.

Maar ná byna drie dekades van regering deur sy African National Congress (ANC), het ongelykheid gegroei, volgens die Wêreldbank is korrupsie volop en verlammende kragonderbrekings word elke dag getref.

“Ons is mal oor wat hy (Mandela) gedoen het, ons is lief vir die vryheid wat hy ons gegee het,” sê Prosper Nkosi, wat naby Mandela se ou huis in die Soweto-township naby Johannesburg woon.

LEES OOK: Nasionale Vergadering verseker tydelike venue te midde van restourasie

Mandela ‘gees’

“Tien jaar later het ons nog nie veel verander nie, ek wens dinge kon net verbeter,” het hy bygevoeg.

Njabulo Mngadi, inwoner van Johannesburg, het gesê Suid-Afrika moet die “Mandela-gees” herontdek om meer hervormings te bring.

“Al die werk wat hy gedoen het, ons (moet) daarmee voortgaan waar hy klaargemaak het,” het Mngadi gesê. “Dit gaan nog sleg hier in Suid-Afrika, dinge is steeds nie reg nie.”

’n Nasionale verkiesing word in die eerste helfte van 2024 verwag en peilings het voorgestel dat die ANC se stemaandeel vir die eerste keer onder 50 persent kan daal.

Opposisiepartye verskerp aanvalle op president Cyril Ramaphosa se skandaal-besmette ANC.

Ten spyte van die twyfel en probleme hou baie steeds optimisme uit vir die toekoms.

Mandela is die Nobelprys vir Vrede ontvang saam met FW de Klerk, die wit president wat Mandela se vrylating uit die tronk in 1990 goedgekeur het en toe die einde van minderheidsregering beding het.

LEES OOK: Die SPAR-Groep belê miljoene in praktiese stryd teen GBG

Dave Steward, emeritus-voorsitter van die FW De Klerk-stigting, het gesê Mandela sal lank onthou word vir sy werk om demokrasie na Suid-Afrika te bring.

“Terwyl ons baie probleme ondervind wat Nelson Mandela nie gelukkig sal maak nie, sal hy bly wees dat ons steeds ’n grondwetlike demokrasie is met funksionerende howe en ’n regering wat die wet gehoorsaam,” het Steward aan AFP gesê.

“Hoe baie jare ook al verloop, Nelson Mandela se nalatenskap en voorbeeld sal belangrik bly vir die hede en toekoms van Suid-Afrika.”

27 jaar tronkstraf

Die oorblyfsels van Mandela se stryd gedurende 27 jaar in die tronk en sy presidentskap van 1994 tot 1999, met De Klerk as sy visepresident, sal nie binnekort verdwyn nie.

Hy verskyn op banknote en daar is Mandela-muurskilderye en standbeelde in stede regoor Suid-Afrika en regoor die wêreld.

Die Mandela-stigting het egter probeer om kritiek op sy nalatenskap wat hoofsaaklik van jonger Suid-Afrikaners afkomstig is, te temper.

Die stigting het ‘n Johannesburgse uitstalling genaamd “Mandela is Dead” gereël wat poog om Suid-Afrikaners te help om nuwe idees te vind om die land te verander.

LEES OOK: 25 verkeersoortredings in SA met strenger strawwe as wat jy dink

Die stigting se waarnemende president, Verne Harris, het gesê die “diepe nostalgie” ná Mandela se dood loop die gevaar om “vernietigende energie” te word.

“Miskien moet ons hom los. En soek nuwe rolmodelle,” het Harris gesê.

© Agence France-Presse