Oudtshoorn sien goud in volstruispluime

By ’n Suid-Afrikaanse plaas rek honderde volstruise hul skraal nekke en skud hul swart vere onder die sakkende son.

Die voëls se skuins bene lig ‘n wolk okerstof in hul omheining, een van tientalle wat die ruwe landskap rondom die dorpie Oudtshoorn stippel.

“Mag die vere met jou wees,” lui ‘n inskripsie wat besoekers verwelkom aan wat bekend staan as die volstruishoofstad van die wêreld .

Van stofdoeke tot boaserpe, ongeveer 70 persent van volstruisprodukte wêreldwyd kom uit Suid-Afrika.

Die meeste kom van Oudtshoorn, in die Klein Karoo, ‘n vallei tussen twee bergreekse wat in Suid-Afrika se Wes-Kaap provinsie loop, met ‘n semi-droë klimaat wat ideaal is vir groot voëlboerdery.

Sedert die dorp se vroeë dae was mode die hoofmark vir plaaslike boere, die welige pluime wat gebruik word om luukse hoede en eksentrieke rokke te versier.

“As jy ‘n goeie blootstelling van ons produkte wil sien, sal dit soos die Met Gala in New York wees,” sê Peter Liebenberg, wat aan die hoof staan van die vere-afdeling van Kaap Karoo Internasionaal.

Die sterbelaaide Metropolitan Museum of Art se jaarlikse fondsinsamelingsbal is bekend vir sy oordadige uitrustings.

Oudtshoorn volstruise

Hoede en stofdoeke

Tog sê plaaslike produsente dit is die volstruis se veelsydigheid wat hulle in staat gestel het om die grille van mode te oorleef.

Net soos vir varke word alle onderdele in gebruik geneem en niks word gemors nie, sê hulle.

‘n Vinnige wandeling in die stad verklap wat hulle bedoel.

Restaurante bedien volstruisbiefstuk. Winkelvensters vertoon volstruisleersakke asook lampe en ander ornamente wat uit die voëls se reuse-eiers gevorm is.

Die pluim van die veer kan bewerk en gekrul word om borsspelde te maak, sê Saag Jonker, ‘n 82-jarige boer. “Op die oomblik is dit regtig in die mode,” sê hy.

‘n Ondeunde volstruis pryk op die logo van die plaaslike toerismekantoor.

LEES | Werknemer van die Krugerwildtuin wat deur hiëna gebyt is, word geopereer

Aangesien die vraag na buitensporige klere om by spoggerige partytjies te spog toe die wêreld deur die koronaviruspandemie binnenshuis gedwing is, was dit verestowwe wat die bedryf aan die gang gehou het.

“Mense was in toesluit, beperk tot hul huise, en almal wou skoonmaak!” sê Liebenberg.

Oudtshoorn was al voorheen daar.

In die vroeë 1900’s was volstruisvere ‘n gesogte ontwerperitem en Suid-Afrika se vierde grootste uitvoer.

Hul prys per gewig het met dié van goud geëwenaar en die Oudtshoorn-boerevereniging het eens aan Brittanje se koningin Mary ‘n skitterende waaier gemaak van wit pluime gegee in ‘n teken van voorspoed.

Maar die mark het kort daarna ineengestort, aangesien die Eerste Wêreldoorlog die maritieme handel ontwrig het en motors ‘n gewilde vervoermiddel geword het.

“Jy kan nie in ’n kar klim met ’n hoed met ’n volstruisveer nie. So dit was ’n groot ding,” sê Liebenberg.

Maar die vraag “kom altyd terug”, voeg hy by.

LEES OOK: Hier is die Maart SASSA-toelaebetalingsdatums

Groot voëls, groot winste

Vandag sorteer, sny, was en kleur ongeveer 200 werkers pluime in etlike honderde kleure by sy verwerkingsfasiliteit in Oudtshoorn.

Naaldwerksters in pienk uniforms stik vere-boas in ‘n kamer versier deur beelde van Paco Rabanne, Jean Paul Gaultier en Balmain-modevertonings.

Kaap Karoo Internasionaal verkoop jaarliks sowat honderd ton vere, insluitend meer as ‘n miljoen stofdoeke en 130 000 meter snoei, sê hy.

Nie ver daarvandaan in Jonker se broeiplek nie, verdrink die gekwetter van honderde pasgeborenes die sagte geknetter van broei-eiers.

Met ‘n kundige hand maak ‘n werker ‘n temperatuurbeheerde laai oop en haal ‘n paar stukkies dop uit een van die groot eiers, wat ‘n klein bekkie en ‘n paar sluimerende oë ontbloot.

“Ek het op die ouderdom van 22 of 23 ’n volstruisveer-afslaer geword. So dit is hoe ek toe in die volstruisbedryf beland het, en ek het nooit teruggekyk nie,” onthou Jonker.

Sy firma is nou die grootste private volstruisetel-, verwerkings- en bemarkingsmaatskappy ter wêreld, met nagenoeg 45 000 voëls wat elke seisoen geslag word.

Nadat dit gesteriliseer en gesorteer is, word die swart en wit pluime van die vlerke – die mees gewaardeerde – via haute couture-huise regoor die wêreld verkoop.

Kliënte wissel van Moulin Rouge-kunstenaars in Parys tot die karnavalfeesvierders in Rio de Janeiro.

“Dit is regtig ’n uitstekende produk,” sê hy.

Deur Garrin Lambley © Agence France-Presse