WAAROM Suid-Afrika in so baie SKULD is

Na aanleiding van die 2024-begrotingstoespraak wat markte positief laat neig het, moet Suid-Afrika nie sy skerp stygende skuld-tot-BBP-verhouding vergeet nie. In ‘n verslag deur Daily Investor, met die leiding van Standard Bank se hoofekonoom, Goolam Ballim, word Suid-Afrika se ekonomiese trajek oor die afgelope 30 jaar bondig nagespeur.

NEIGINGS: Kry jy ‘n Bevordering? WAAROM inkomstebelastingvlakke in 2024 ‘opkruip’

As ons terugkyk oor die geskiedenis van ekonomiese aktiwiteit in Suid-Afrika, net voor ons eerste demokratiese verkiesing in 1994, was groeikoerse reeds aan die afneem. ‘n Jaarlikse groeikoers van 1,0% tussen 1985-1990 het vanaf 1990-1994 tot net 0,2% gedaal toe die laaste oorblyfsels van apartheid ontrafel het.

WAAROM SUID-AFRIKA IN SO BAIE SKULD IS

Aangesien die reënboognasie in 1994 opnuut gebore is, het dinge ekonomies nie rooskleurig gelyk nie. Suid-Afrika het gesukkel met stygende skuld en verswakkende geldeenheid en daar is geen ontkenning dat ons op bankrotskap afstuur nie.

MOET LEES: Hier is hoe om AANLYN vir die 2024-verkiesing te registreer

Dringende ekonomiese ingrypings was nodig. Dus het president Nelson Mandela en adjunkpresident Thabo Mbeki ‘n beleidsraamwerk geïmplementeer om staatskuld te verminder en die ekonomie te laat groei. Hulle hooffokus was om ‘n skuldstrik te vermy, en herhalende staatsuitgawes te beperk, sê Ballim.

VAN GROEI TOT AFVAL

• Tot sy eer kon Suid-Afrika tydens die Mandela-administrasie (1994-1999) die ekonomie stabiliseer en ‘n jaarlikse groeikoers van 2,7% behaal.
• Van daar af het Suid-Afrika se ekonomie onder Thabo Mbeki (1999-2008) gefloreer. Konsekwente begrotingsurplusse het ons ekonomie sterk laat groei teen 4,1% per jaar. Beter nog, ons skuld-tot-BBP-verhouding het gedurende hierdie tydperk afgeneem. Gevolglik was Suid-Afrika se soewereine kredietgradering briljant en het in 2004 BBB+ beleggingsgraad bereik.
• Ongelukkig het Jacob Zuma (2009-2018) daar op die horison gewag. Met Mbeki as ANC-president onttroon, het Pravin Gordhan by Trevor Manuel as Minister van Finansies oorgeneem. Dit is wanneer staatsbesteding skerp toegeneem het en skuld vinnig toegeneem het.
• In 2008, onder Zuma, was die land se skuld-tot-BBP sowat 22%. Dit het die saad gesaai vir wat nou ongeveer 75% van die BBP is, met projeksies van openbare skuld wat teen 2025 tot 78% van die BBP gestyg het.
• Onder Cyril Ramaphosa se presidentskap (2018-hedendaagse) – ondanks die uitdagings van die COVID-19-pandemie – was daar min fiskale dissipline. Boonop het ons geen werklike inisiatiewe gesien om die ekonomie ‘n hupstoot te gee nie. Daarom sê kenners lyk dit of ekonomiese groei in Suid-Afrika vir die jaar tussen 0,5%-1,0% gaan stagneer.

DIE ERA VAN STAATSKAP (2009)

Die probleme het vir Suid-Afrika ontstaan toe die Zuma-leierskapverandering in 2009 beheer oorgeneem het. Dit is die oomblik toe die regering sy ekonomiese transformasiebeleid van staatskaping begin het. Basies was die doelwit om die hulpbronne van die land vas te vang en om dit intern af te lei en te beheer, wat lei tot massiewe toenames in korrupsie. Hierdie tydperk het die saad gesaai en die bal aan die rol gesit vir ons huidige skuldkrisis.

VOLGENDE LEES: Hoeveel spandeer motoriste nou op brandstof in vergelyking met 2022?

Wat dink jy van Suid-Afrika se toenemende skuldprobleem? Maak seker dat u u gedagtes met ons gehoor in die kommentaarafdeling hieronder deel. En moenie vergeet om ons @TheSANews op X en The South African op Facebook te volg vir die jongste opdaterings nie.

KLIK HIER OM MEER ARTIKELS VAN RAY LEATHERN TE LEES