Wat is werklik goedkoper, sonkrag of Eskom?

Met gereelde stygings in elektrisiteitstarief is baie Suid-Afrikaners besig om sonpanele te installeer of te oorweeg. Behalwe vir die gerief om beurtkrag te systap, watter een is nou eintlik goedkoper – om Eskom te betaal of sonpanele te installeer?

ESKOMPRYSE

Sedert die begin van die energiekrisis in 2007 tot 2022, het elektrisiteitspryse met 653% gestyg, aangesien Eskom probeer het om inkomste te verhoog om hul swaar skuldlas aan te spreek, terwyl hulle ook huidige kragstasies in stand hou en nuwe opwekkingskapasiteit bygevoeg het.

Rein Snoeck Henkemans, Besturende Direkteur by Alumo Energy, stel die vraag: “Namate die verswakking van die netwerk herstelwerk oortref en verbruikers versigtig na hul krimpende beursies kyk, ontstaan die vraag: Kan ons bekostig om nie die verandering na sonkrag te maak nie?”

Teresa Settas, bemarkingsdirekteur van die One Energy Group, merk op ‘n afname in die vraag na elektrisiteit deur die netwerk namate meer Suid-Afrikaners hulle wend tot selfopwekking en alternatiewe bronne soos sonpanele op die dak en gas vir kook. Soos wat gebruikers na sonkrag oorskakel, is dit baie waarskynlik dat Eskom sal voortgaan om tariewe te verhoog om te vergoed vir verminderde verkope, wat lei tot hoër koste om vaste uitgawes en skuld te dek.

PRESIES HOE DUUR IS SONKRAG-INSTALLASIE?

Die grootste struikelblok vir baie Suid-Afrikaners wat sonkrag oorweeg, is die installasiekoste. Volgens Henkemans is sonkrag goedkoper as Eskom of munisipale elektrisiteit wanneer dit deur ’n huislening gefinansier of gehuur word. Met verhoogde vraag en tegnologiese vooruitgang het sonkrag meer bekostigbaar en betroubaar geword, wat dit toeganklik maak vir die gemiddelde verbruiker.

Vir Suid-Afrikaners wat nie ‘n sonkragstelsel kan koop nie, kan die huur van een steeds lei tot besparings op elektrisiteitsrekeninge. Gehuurde sonkragstelsels het dikwels laer maandelikse betalings in vergelyking met finansiering deur ‘n banklening of huur-tot-eie-ooreenkoms.

KOM ONS PRAAT SYFERS

Settas het kostevergelykings verskaf gebaseer op berekeninge, met die veronderstelling dat ‘n 15% jaarlikse styging in elektrisiteitspryse is. Vir ‘n woonhuis met ‘n maandelikse elektrisiteitsrekening van R3 000, is die vooruitsig om op Eskom se netwerk te bly:

• Geskatte maandelikse elektrisiteitsrekening vir 2024/25: R3 450,00

• Geskatte maandelikse elektrisiteitsrekening vir 2026/27: R4 562,63

• Geskatte maandelikse elektrisiteitsrekening vir 2028/29: R6 034,07

• Totale besteding oor 5 jaar: R279 134,58

Deur oor te skakel na sonkrag met ‘n 5kW hibriede omskakelaar, ekstra battery en ‘n 5.4kW sonkragstelsel wat sowat R140 000 kos, kan die huishouding sowat R2 670 per maand bespaar en die koste van die stelsel in net meer as vier jaar verhaal.

Op ‘n finansieringsopsie, of huur-tot-eie opsie, oor 72 maande, sal die maandelikse terugbetalings sowat R3 000 per maand wees. Dus, al is dit effens hoër as die maandelikse besparing op elektrisiteitskoste, is dit naby daaraan en daarom dek die besparings in wese die uitgawe.

Om 100% op die Eskom-netwerk te bly, is die uitgawe R280 000 oor vyf jaar in vergelyking met die R140 000 koste om ‘n sonkragstelsel te installeer. Op die Eskom-opsie is daar egter geen opbrengs op belegging of deurlopende finansiële voordeel nie.

LEES VOLGENDE: Orania nou amptelik ontslae van beurtkrag